Geschiedenis van de Reuselnaren
WERKGEBIEDEN > GENEALOGIE
Genealogie
Jaren geleden zijn enkele leden van de Heemkunde Reusel begonnen met het verzamelen van de stamboomgegevens van de Reuselse bevolking. Natuurlijk zijn niet alle gegevens bekend. Gewoon omdat niet alle gegevens aanwezig zijn. Jarenlang zijn de enthousiaste initiatiefnemers op zoek geweest naar al die gegevens. Wekelijks waren ze te vinden op de archieven in de omgeving, met name in het Streekarchief in Eindhoven. Een zeer grote verzameling is daardoor ontstaan uit de periode die grofweg loopt van het begin van de 17de eeuw tot heden. De meeste inwoners die in Reusel zijn geboren, getrouwd of overleden zijn in het uitgebreide bestand opgenomen.
Al deze gegevens zijn middels familierelaties met elkaar verbonden. Dit met elkaar te verbinden was een hels karwei. Toch heeft dit alles geleid tot een unieke verzameling van genealogische gegevens waardoor zeer snel de stambomen van de Reuselse families zichtbaar zijn te maken. Ook andere gegevens zijn na te zoeken. Waar woonden ze, waarnaar zijn ze verhuisd, waren ze arm of rijk, wat waren de bezittingen, hoe leefden ze, welk beroep hadden ze e.d. Dat maakt genealogie tot een zeer interessante studie. Heel veel van deze gegevens zijn terug te vinden in de verzameling die de initiatiefnemers hebben opgezet. Maar in de archieven zijn nog veel meer interessante zaken te vinden. Zo is het streekarchief in Eindhoven waar heel veel zaken liggen opgeslagen voor iedereen vrij toegankelijk en dagelijks geopend.
INFORMATIEBRONNEN
De informatie over geboorte, doop, trouwen, overlijden en begraven zijn in het archief te vinden in de aktes van de Burgerlijke Stand en de doop-, trouw-, en begraafboeken van de katholieken of protestantse kerken. Alleen hieruit de familiegeschiedenis samenstellen is zoals eerder vermeld onvoldoende en bovendien is dan de kans op fouten erg groot.
Veel beter is het deze 'kale' gegevens aan te vullen en te staven met informatie uit de zogenaamde secundaire bronnen die in het archief te raadplegen zijn. Met een beetje doorzettingsvermogen en oefening kan men het oud-schrift tot halfweg de 17de eeuw goed lezen, wat een schat aan informatie oplevert. Met het aanvullen van deze informatie is een aantal leden van onze vereniging vele jaren bezig geweest. Er kan nog vele tientallen mensjaren gewerkt worden om alle beschikbare informatie te vergaren en samen te voegen. Het project moet gezien worden als de Reuselse familiegeschiedenis in opbouw. Het bouwwerk groeit, maar hoe uitgebreid het zal worden is niet te voorspellen.
Belangrijke secundaire informatiebronnen zijn:
De informatie over geboorte, doop, trouwen, overlijden en begraven zijn in het archief te vinden in de aktes van de Burgerlijke Stand en de doop-, trouw-, en begraafboeken van de katholieken of protestantse kerken. Alleen hieruit de familiegeschiedenis samenstellen is zoals eerder vermeld onvoldoende en bovendien is dan de kans op fouten erg groot.
Veel beter is het deze 'kale' gegevens aan te vullen en te staven met informatie uit de zogenaamde secundaire bronnen die in het archief te raadplegen zijn. Met een beetje doorzettingsvermogen en oefening kan men het oud-schrift tot halfweg de 17de eeuw goed lezen, wat een schat aan informatie oplevert. Met het aanvullen van deze informatie is een aantal leden van onze vereniging vele jaren bezig geweest. Er kan nog vele tientallen mensjaren gewerkt worden om alle beschikbare informatie te vergaren en samen te voegen. Het project moet gezien worden als de Reuselse familiegeschiedenis in opbouw. Het bouwwerk groeit, maar hoe uitgebreid het zal worden is niet te voorspellen.
Belangrijke secundaire informatiebronnen zijn:
- Het rechterlijk archief van schepenbank. De schepenbank kan men vergelijken met het huidige gemeentebestuur. Bovendien verrichtte de schepenbank ook de werkzaamheden van de huidige notaris en de kantonrechter. Al de werkzaamheden van de schepenbank werden vastgelegd in aktes. In deze aktes kan men onder meer de erfdelingen, verkopingen van onroerende goederen, veilingen van goederen, moorden, branden, vernielingen door voorbijtrekkende legers maar ook ordinaire burenruzies nalezen.
- De verpondings- of cijnsboeken waarvan er al in de veertiende eeuw gemaakt zijn. In deze kohieren zijn alle onroerende goederen met de bijbehorende eigenaren en de verpondingsgelden die hiervoor betaald moesten worden opgenomen. Als de goederen overgingen naar de erfgenamen staan die er ook bij vermeld. Hierdoor is het soms mogelijk hieruit kleine stamboompjes samen te stellen. Interessant is dat de stukken grond vermeld zijn met de namen die de boeren hieraan gaven, de zogenaamde veldnamen of toponiemen.
Belangrijke secundaire informatiebronnen vervolg:
- Het bevolkingsregister. Vanaf 1810 werden om de 10 tot 20 jaar volkstellingen gehouden; ook in Reusel. Hiervoor werden vaste ronden gelopen waarbij op formulieren werd genoteerd wie er allemaal in een huis of boerderij woonden zoals vader, moeder, kinderen, dienstknecht, dienstmeid en andere inwonenden. Zoals bijvoorbeeld opa en/of oma. Ook werden op deze formulieren de geboortedata en eventueel de overlijdensdata en vertrek of terugkomst in de woning genoteerd.
- Het notarieel archief. Napoleon heeft omstreeks 1810 de schepenbank afgeschaft. Vanaf die tijd moesten alle akten door de notaris worden opgemaakt. Ook voor 1810 bestond de notaris al. Omdat hiervoor betaald moest worden lieten de Reuselnaren meestal de akten opstellen door de schepenbank. Meestal maakten alleen de rijkere inwoners of diegene die niet wilden dat de plaatselijke schepenen geïnformeerd zouden worden gebruik van de notaris.
De onderstaande fragmenten lichten een tipje van de sluier op van de Reuselse familiegeschiedenis.
- Parenteel; Adrianus Simonus Vorsters en Johanna Vosters
- Deel-stamboom; enkele generaties nakomelingen van Sebastiaen Maes.
- Gezinsstaat; de gezinssamenstelling van het gezin van Mathijs Dirkx, aangevuld met wetenswaardigheden over dit gezin en de bijbehorende brondocumenten.
- Stammenreeks; reeks van Anna Maria Theresia van Gompel in de mannelijke lijn aangevuld met wetenswaardigheden.
Informatie en links
- Voor meer informatie over de Reuselse familiegeschiedenis kunt u terecht bij Thijs van der Zanden via http://thijs.heemkundereusel.com of via e-mail vanderzandenthijs@gmail.com
- De Streekarchieven van Eindhoven, Tilburg en Helmond zijn te bereiken via URL https://www.archieven.nl/nl